Họa sĩ NGUYỄN ĐÌNH THI
Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái
Chỉ sau 4 tháng xảy ra chiến tranh biên giới phía Bắc, cùng với việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biên giới, tăng gia sản xuất ổn định đời sống nhân dân, Tỉnh ủy Hoàng Liên Sơn đã ban hành Quyết nghị số 685/QN-TU ngày 12/6/1979 về việc thành lập Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Hoàng Liên Sơn, tiền thân của Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái ngày nay.
Tháng 10 năm 1991, Hoàng Liên Sơn chia tách thành 2 tỉnh Yên Bái và Lào Cai (với 16 hội viên chuyển về Lào Cai và 54 hội viên ở lại Yên Bái). Từ năm 1991 đến nay, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã qua 07 kỳ Đại hội: Đại hội lần I (1988- 1995), lần II (1995- 2000), lần III (2000- 2005); lần IV (2005- 2010); lần V (2010- 2015); lần VI (2015- 2020); lần VII (2020- 2025).
Là một tổ chức chính trị- xã hội- nghề nghiệp, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái không chỉ là nơi tập hợp những người hoạt động văn học nghệ thuật trong tỉnh Yên Bái trên cơ sở tự nguyện, mà còn là một cơ quan báo chí của tỉnh, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, từng bước khẳng định vai trò “quan trọng, đặc biệt tinh tế trong đời sống văn hoá; là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng chân, thiện, mỹ của nhân dân”.
Qua 45 năm xây dựng và phát triển, dưới ánh sáng soi đường của Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, Nghị Quyết số 23 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục xây dựng và phát triển VHNT trong thời kỳ mới”, Nghị quyết số 33 của Ban Chấp hành Trung ương về “Xây dựng và phát triển con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 13 về VHNT; Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ 3; tranh thủ sự quan tâm, ủng hộ của Tỉnh ủy- HĐND- UBND tỉnh, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã phát huy tinh thần đoàn kết, đồng lòng vượt mọi khó khăn, không ngừng lớn mạnh và phát triển về mọi mặt, đóng góp vào sự phát triển chung của nền VHNT cả nước.
Từ khi thành lập (1979) đến nay, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã trải qua 03 giai đoạn: Thành lập Hội; Sáp nhập; Xây dựng Hội VHNT tỉnh Hoàng Liên Sơn và chia tách Hội VHNT Lào Cai, Yên Bái. Trong cả 03 giai đoạn trên, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái luôn chú trọng đến công tác xây dựng, củng cố tổ chức Hội. Hiện nay, cơ quan thường trực Hội có Đảng đoàn đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, có Chi bộ Đảng, Công đoàn, Chi đoàn Thanh niên, Chi hội Nhà báo Tạp chí Văn nghệ. Biên chế cơ quan thường trực Hội có 14 người chia làm hai bộ phận: Văn phòng và Ban biên tập Tạp chí Văn nghệ Yên Bái. Trong suốt chặng đường phát triển của Văn học nghệ thuật, tuy là một tỉnh còn nhiều khó khăn, nhưng các đồng chí lãnh đạo tỉnh luôn dành sự ưu ái rất lớn cho văn nghệ sĩ. Tại Đại hội V, nhiệm kỳ 2010- 2015, Hội VHNT Yên Bái được đổi tên thành Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái. Năm 2015, tỉnh Quyết định trao Giải thưởng VHNT Yên Bái 5 năm lần thứ Nhất. Năm 2019, Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua Nghị quyết số 17/NQ-HĐND ngày 21/6/2019, Quy định về giải thưởng và mức thưởng đối với tập thể, cá nhân đạt giải cao trong các cuộc thi cấp quốc tế, khu vực, trong nước, cấp tỉnh và danh hiệu Nghệ nhân trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Ngay sau đó là việc phê duyệt Đề án “Nâng cao chất lượng hoạt động sáng tác, quảng bá, tuyên truyền về Văn học nghệ thuật của Hội Liên hiệp VHNT tỉnh Yên Bái giai đoạn 2020- 2025, định hướng đến năm 2030”… đã thể hiện sự quan tâm, động viên quý giá của các cấp ủy, chính quyền đối với Văn học nghệ thuật Yên Bái. Theo đó trụ sở Hội từ chỗ chỉ là 3 gian nhà lá chật chội, phương tiện làm việc thiếu thốn, cơ chế làm việc phụ thuộc, luôn bị động trong tình trạng kinh phí quá thấp nay đã được xây dựng, nâng cấp khang trang, sạch đẹp; phương tiện làm việc đầy đủ; hiệu quả hoạt động của Hội ngày một nâng lên rõ rệt, được Trung ương đánh giá cao và tỉnh ghi nhận. Điều đó đã kịp thời khích lệ đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh thêm gắn bó và đam mê sáng tạo, đồng thời tạo động lực quan trọng để Hội Liên hiệp VHNT tỉnh tiếp tục chủ động tham mưu, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị lớn do tỉnh giao. Đặc biệt, sau rất nhiều năm tìm kiếm, năm 2019, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã tổ chức thành công cuộc thi Biểu trưng (logo) và được tỉnh Yên Bái đưa vào sử dụng làm Biểu trưng (logo) chính thức. Năm 2020, Hội giúp tỉnh biên soạn và xuất bản thành công cuốn sách ảnh “Yên Bái- Đất và Người” dùng làm quà tặng trong công tác đối ngoại, góp phần quảng bá vẻ đẹp của mảnh đất và con người Yên Bái. Trong 05 năm liền (2019- 2023), Hội đã hoàn thành vượt mức các Chương trình hành động của Tỉnh ủy Yên Bái, được biểu dương khen thưởng tại Hội nghị báo công của tỉnh.
Bằng thế mạnh đặc thù riêng có, thông qua công tác Hội, các hoạt động chuyên môn, chuyên ngành, trong suốt những năm qua, VHNT Yên Bái đã có những bước đi vững chắc, từng bước phát triển, đóng góp sức mình trong sự nghiệp phát triển kinh tế- văn hóa- xã hội của địa phương. Trong đó thường trực Hội luôn chú trọng đến công tác phát hiện, bồi dưỡng, kết nạp Hội viên, chăm lo cho Hội viên, xây dựng tổ chức Hội ngày càng vững mạnh. Hội đặc biệt quan tâm đến các vùng miền, đối tượng tác giả trẻ, tác giả nữ, tác giả người dân tộc thiểu số trong công tác kết nạp hội viên. Do đó từ khi chia tách tỉnh, Hội chỉ có 54 hội viên, đến nay đã có 157 hội viên với 09 Hội, Chi hội thành viên gồm: Hội Kiến trúc sư, Chi hội Mỹ thuật, Chi hội Nhiếp ảnh, Chi hội Văn xuôi- Chi hội Nhà văn, Chi hội Thơ, Chi hội Âm nhạc, Chi hội Múa, Chi hội Văn hoá dân gian, Chi hội VHNT các Dân tộc thiểu số; trong đó có 54 Hội viên các Hội chuyên ngành trung ương. Hội cũng luôn động viên, định hướng hội viên tích cực tham gia các phong trào, hoạt động chuyên môn, chuyên ngành để văn nghệ sĩ thỏa sức thể hiện trách nhiệm, tài năng và cống hiến. Trong 10 năm gần đây, Hội đã tổ chức và phối hợp tổ chức hơn 30 trại sáng tác trong tỉnh, gần 40 chương trình thực tế sáng tác, gần 40 cuộc thi sáng tác văn học nghệ thuật, 20 cuộc hội thảo, tọa đàm; cử gần 50 lượt hội viên tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ do Trung tâm viết văn Nguyễn Du tổ chức; tham gia các trại sáng tác về VHNT do Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam và các Hội chuyên ngành trung ương tổ chức nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ đáp ứng yêu cầu mới. Việc xuất bản sách cho hội viên cũng có những tiến triển vượt bậc. Từ những ngày đầu Hội phải vận động, thúc đẩy mạnh mới xuất bản được 03- 04 đầu sách của các tác giả, đến nay đã xuất bản được trên 500 đầu sách của các tác giả, góp phần quảng bá, công bố, giới thiệu tác phẩm văn học nghệ thuật của hội viên. Công tác xét hỗ trợ đầu tư từ nguồn kinh phí Chính phủ cũng được triển khai hiệu quả, tạo điều kiện tốt nhất để hội viên có thêm kinh phí xuất bản tác phẩm phục vụ công chúng; kịp thời động viên các tác giả say mê cống hiến, góp thêm sắc màu sáng tạo riêng trong bức tranh VHNT đa sắc của cả nước. Đồng thời, công tác công bố, giới thiệu, quảng bá tác phẩm được Hội chú trọng thực hiện với nhiều hình thức, phù hợp cho từng loại hình VHNT. Tính đến nay, Hội đã 01 lần đăng cai Liên hoan Mỹ thuật khu vực Tây Bắc- Việt Bắc năm 2002; 03 lần đăng cai Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc vào các năm 2007, 2018, 2019 để lại ấn tượng sâu sắc trong giới VHNT nước nhà. Đặc biệt, trong 10 năm (2014- 2023), Hội Liên hiệp VHNT tỉnh Yên Bái tổ chức có hiệu quả 78 cuộc triển lãm Tranh, Ảnh nghệ thuật phục vụ các nhiệm vụ chính trị lớn của tỉnh (20 cuộc triển lãm Mỹ thuật, 58 cuộc triển lãm Ảnh nghệ thuật), với trên 4000 tác phẩm Tranh, Ảnh nghệ thuật được trưng bày. Đây là hoạt động đem lại hiệu quả rất cao trong công tác công bố các tác phẩm văn học nghệ thuật của hội viên, đồng thời góp phần rất lớn trong việc quảng bá hình ảnh đất và người Yên Bái tới bạn bè trong và ngoài nước. Số lượng tác phẩm Tranh, Ảnh được triển lãm quốc tế, toàn quốc và khu vực ngày một nhiều, số lượng Hội viên được kết nạp vào các hội chuyên ngành Trung ương ngày càng tăng đã khẳng định chất lượng sáng tác của các nghệ sĩ ngày một nâng lên rõ rệt (Số hội viên trung ương chuyên ngành Mỹ thuật tăng từ 03 lên 11 hội viên, chuyên ngành Nhiếp ảnh tăng từ 02 lên 10 hội viên). Tính trong 15 năm (2008- 2023), với 65 hội viên, các hội viên chuyên ngành Văn học đã sáng tác hơn 200 tập sách với nhiều thể loại, như: văn, thơ, nghiên cứu, lý luận phê bình văn học; Chi hội Âm nhạc với 17 hội viên, trung bình mỗi năm sáng tác từ 19 đến 22 ca khúc được đăng tải trên Tạp chí Văn nghệ Yên Bái, với nhiều tác phẩm đoạt giải trung ương, các cấp bộ, ngành trung ương và khu vực… Ngoài ra Hội còn vận động hội viên tích cực tham gia và đoạt nhiều giải thưởng lớn tại các cuộc vận động sáng tác như: Cuộc vận động sáng tác về đề tài “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (giải Búa Liềm Vàng); Tìm hiểu quan hệ lịch sử đặc biệt Việt Nam- Lào… đã khẳng định được chất lượng sáng tác, sáng tạo của văn nghệ sĩ Yên Bái trong hoạt động VHNT cả nước.
Để VHNT ngày càng đi sâu vào đời sống xã hội, bằng các hoạt động thiết thực và hiệu quả, Hội đã tích cực phối hợp với các Sở ban ngành, các huyện thị trong tỉnh mở các chuyên mục mới, tổ chức các cuộc thi, các cuộc trưng bày, triển lãm đạt hiệu quả cao, khẳng định tiếng nói riêng trong quá trình phát triển kinh tế- văn hóa- xã hội của tỉnh. Chỉ trong 10 năm trở lại đây, Hội đã phối hợp với 07 huyện, thị, thành phố trong tỉnh tổ chức trên 20 cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật; phối hợp với thành phố Yên Bái, huyện Văn Yên, Yên Bình, Ban An toàn giao thông tỉnh, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Liên đoàn lao động tỉnh tổ chức 10 cuộc thi sáng tác VHNT; tích cực phối hợp, sáng tác Logo cho thị xã Nghĩa Lộ, các huyện Văn Yên, Trấn Yên, Mù Cang Chải… đã tạo thêm nhiều sân chơi, môi trường hoạt động bổ ích và ý nghĩa cho văn nghệ sĩ tỉnh. Với tỉnh ngoài, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã phối hợp với các Hội chuyên ngành Trung ương (Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, Hội Mỹ thuật Việt Nam, Hội Mỹ thuật Hà Nội) và Hội tỉnh bạn (Hội VHNT tỉnh Thái Bình) tổ chức 06 trại sáng tác văn học nghệ thuật trong và ngoài tỉnh, 09 năm liên tục phối hợp với 02 Hội VHNT tỉnh Phú Thọ- Lào Cai tổ chức cuộc thi truyện ngắn 3 tỉnh trên Tạp chí Văn nghệ; 06 năm liền tổ chức các cuộc thi ảnh nghệ thuật tại Yên Bái với sự bảo trợ của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam. Đặc biệt năm 2023, lần đầu tiên Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã phối hợp với Hiệp hội giao lưu nghệ thuật quốc tế Hàn Quốc và Chi hội Mỹ thuật tỉnh Phú Thọ tổ chức thành công Triển lãm giao lưu Mỹ thuật quốc tế, được xem là sự kiện khởi đầu cho hoạt động đối ngoại quốc tế trong lĩnh vực văn học nghệ thuật tại Yên Bái. Năm 2024, lần đầu tiên phối hợp với Hội Liên hiệp VHNT Phú Thọ tổ chức triển lãm Mỹ thuật tại Đền Hùng nhân dịp Giỗ Tổ Hùng Vương- Lễ hội Đền Hùng và Tuần Văn hóa- Du lịch đất Tổ… Tất cả đã đưa hoạt động VHNT Yên Bái phát triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu, trở thành một bộ phận thiết yếu, không thể tách rời trong đời sống xã hội và đem lại những hiệu ứng thẩm mỹ tích cực được công chúng đón nhận, các cấp ủy, chính quyền đánh giá cao.
Là một trong ba cơ quan báo chí chính thức của tỉnh, Hội đã không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng Tạp chí Văn nghệ Yên Bái. Tạp chí Văn nghệ Yên Bái ban đầu là tờ báo Văn nghệ Hoàng Liên Sơn, từ chỗ xuất bản không định kỳ tiến tới 03 tháng/01kỳ; rồi 02 tháng/01 kỳ (1996) và từ năm 2006 đến nay cố định xuất bản 01tháng/01 kỳ với số trang từ 80 đến 100 trang. Khổ sách cũng được thay đổi từ 16cm x 24cm lên 19cm x 27cm (2016) vừa để chuẩn hóa kích thước tạp chí, vừa để đẹp hơn trong thiết kế, trình bày. Với nội dung phong phú, đa dạng; hình thức chững chạc, Tạp chí Văn nghệ Yên Bái không chỉ là diễn đàn của văn nghệ sĩ tỉnh mà còn kịp thời đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước đến gần hơn với quần chúng nhân dân thông qua các tác phẩm VHNT. Tạp chí được phát hành và giao lưu tại 63 tỉnh thành, các sở, ban, ngành địa phương, Bưu điện văn hóa xã. Sự xuất hiện thêm của 02 ấn phẩm Văn nghệ Yên Bái vùng cao (10/ 2011) và Trang VHNT Yên Bái điện tử (9/2012) là những dấu mốc quan trọng, đưa VHNT Yên Bái đến gần hơn, nhanh hơn, đa chiều hơn tới độc giả; đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ tuyên truyền và nhu cầu thưởng thức văn hóa tinh thần của nhân dân. Việc giữ vững định hướng, tôn trọng cá tính sáng tạo đã tạo cho Văn nghệ Yên Bái một phong cách riêng biệt trong hệ thống báo chí văn nghệ của cả nước. Qua nhiều lần bình chọn, Tạp chí Văn nghệ Yên Bái đã được Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam xếp vào Top 5 Tạp chí có nội dung tư tưởng và hình thức trình bày đẹp của cả nước.
Bằng tài năng, trách nhiệm và sự công phu trong lao động nghệ thuật, các thế hệ Văn nghệ sĩ Yên Bái đã không ngừng nỗ lực sáng tạo và được ghi nhận. Chỉ tính từ năm 2015 đến nay, hội viên của Hội đã đạt tổng cộng 484 giải thưởng quốc tế, trung ương, khu vực và của tỉnh. Hiện tại, Hội có 01 Hội viên đoạt Giải thưởng Nhà nước, 05 Hội viên là Nghệ sĩ ưu tú, 01 Hội viên là Nghệ nhân ưu tú.
Với những thành tựu đạt được, Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái đã được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen, được đón nhận Cờ thi đua và Bằng khen nhiều năm của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam và của UBND tỉnh Yên Bái. Đặc biệt năm 2018, Hội đã được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì vì đã có thành tích xuất sắc góp phần vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc…
Dưới mái nhà chung của Hội, trong niềm vui hân hoan kỷ niệm 45 năm ngày thành lập, chúng ta thành kính tưởng nhớ và bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Nhà văn hoá kiệt xuất, Bác Hồ muôn vàn kính yêu- người đã đặt nền móng đầu tiên cho nền văn hoá, văn học nghệ thuật mới ở nước ta; biết ơn công lao, đóng góp của các thành viên trong Ban Vận động thành lập Hội. Để đưa tổ chức Hội cũng như sự nghiệp Văn học nghệ thuật tỉnh vượt qua bao biến cố thăng trầm, chúng ta không thể không nhắc tới sự tận tâm, tận lực của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ công chức của cơ quan thường trực Hội; không thể quên những cống hiến, sáng tạo, tình yêu sâu sắc đối với sự nghiệp VHNT của lớp lớp văn nghệ sĩ đi trước như: Vi Khánh Vinh, Phan Hồng Thực, Quản Trung Cầm, Vũ Chính, Xuân Nguyên, Minh Khương, Vũ Chấn Nam, Trần Đức Minh, Nông Trung, Hoàng Hạc, Lê Vân, Phạm Tuất, Mã A Lềnh, Thanh Bình, Quách Liêu, Nguyễn Văn Kinh, Trần Nam, Lò Ngân Sủn, Nguyễn Ngọc Bái… Trân trọng cảm ơn Đảng và Nhà nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành, huyện, thị, thành phố trong tỉnh đã tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho hoạt động Văn học nghệ thuật. Trân trọng cảm ơn Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam và 10 Hội VHNT chuyên ngành Trung ương trong những năm qua đã luôn quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện và sát cánh cùng Hội Liên hiệp VHNT Yên Bái trong mọi hoạt động. Cảm ơn các Hội bạn đã cùng đồng hành, chia sẻ, cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ. Đặc biệt xin cảm ơn sự cố gắng vươn lên của tất cả các thế hệ văn nghệ sĩ Yên Bái đã luôn tận tụy, vững vàng, kiên trung thực hiện xuất sắc sứ mệnh của “người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa nghệ thuật”.
Hòa trong dòng chảy lịch sử VHNT Việt Nam, VHNT Yên Bái đã và đang góp phần nhỏ bé vào công cuộc xây dựng con người, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các thế hệ văn nghệ sĩ Yên Bái đã thể hiện rõ tâm huyết sáng tạo, bền bỉ đồng hành cùng địa phương và đất nước, cho ra đời những tác phẩm văn học nghệ thuật xứng đáng, góp phần tôn vinh văn hóa dân tộc, kiến tạo hình tượng con người Việt Nam mang đậm dấu ấn vùng miền Tây Bắc.
45 năm xây dựng và phát triển, Văn học Nghệ thuật Yên Bái luôn hướng về tương lai cùng khát khao cống hiến được chung tay xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển nhanh, bền vững theo hướng “Xanh- Hài hòa- Bản sắc và Hạnh phúc”; xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng cường thịnh. Tin tưởng với sự ủng hộ quý báu của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, của Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, 10 Hội chuyên ngành Trung ương, cùng các sở, ban, ngành, các huyện thị, thành phố trong tỉnh; Văn nghệ sĩ Yên Bái sẽ tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết- nền tảng của sự phát triển lâu dài, cùng nhau hăng say sáng tác, không ngừng đổi mới, đóng góp tích cực vào quá trình dân chủ hóa xã hội, làm phong phú, đa dạng đời sống văn hóa, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời kỳ hội nhập đa phương tiện hiện nay.
N.Đ.T
Tin khác