Tháng 12 lại đến, tháng của mùa lễ hội Giáng sinh và Tết dương lịch gần kề, chúng ta có thể thưởng thức và chiêm nghiệm không khí đó bằng việc tìm đọc những cuốn sách dưới đây.

1. The Corrections

The Corrections là một cuốn tiểu thuyết năm 2001 của tác giả người Mĩ Jonathan Franzen. Nó xoay quanh những rắc rối của một cặp vợ chồng già người Trung Tây và ba đứa con trưởng thành của họ, cùng nhau truy tìm cuộc sống của họ từ giữa thế kỉ 20 cho đến "Giáng sinh cuối cùng" gần đầu thiên niên kỉ. Cuốn tiểu thuyết đã được trao Giải thưởng Sách Quốc gia năm 2001 và Giải Tưởng niệm Người da đen James Tait năm 2002.

The Corrections nhận được sự hoan nghênh rộng rãi từ các nhà phê bình văn học về tính cách và văn xuôi của nó. Mặc dù cuốn tiểu thuyết được phát hành trước vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 mười ngày, nhưng nhiều người đã giải thích The Corrections là có cái nhìn sâu sắc về những mối quan tâm chính và tâm trạng chung của cuộc sống ở Mĩ sau ngày 11/9, và nó đã được liệt kê trong nhiều ấn phẩm như một trong những tiểu thuyết vĩ đại nhất của thế kỉ 21.

2. Little Women của Louisa May Alcott

Những cô gái nhỏ (tựa gốc tiếng Anh: Little Women) là một tiểu thuyết của tác giả người Mĩ Louisa May Alcott ban đầu được xuất bản trong hai tập trong 1868 và 1869. Alcott đã viết cuốn sách trong vài tháng theo yêu cầu của nhà xuất bản. Câu chuyện theo sau cuộc sống của bốn chị em phụ nữ - Meg, Jo, Beth, và Amy - và chi tiết đoạn của họ từ thời thơ ấu đến khi trở thành phụ nữ. Tác phẩm được viết dựa trên cuộc sống của tác giả và những người chị em của bà.

Truyện đã được dịch sang nhiều ngôn ngữ, được chuyển thể thành các loại hình nghệ thuật khác nhau như sân khấu, phim điện ảnh, phim, truyền hình và kịch. Cuốn sách sẽ dẫn dắt người đọc qua những cung bậc cảm xúc buồn vui lẫn lộn, và qua đó chúng ta rút ra được những bài học quý giá từ những thông điệp của nhà văn, nuôi dưỡng tâm hồn để thêm yêu cuộc sống và con người quanh ta.

3. Amazing Peace của Maya Angelou

Năm 2005, Maya Angelou, 77 tuổi, được mời viết một bài thơ nhân dịp thắp sáng cây thông Noel ở Nhà Trắng. “Chúng tôi, những Thiên thần và phàm nhân, người có đức tin và những người không có đức tin/ Hãy nhìn lên trời và nói to lời đó/ Hòa bình. Chúng tôi nhìn vào thế giới của chúng tôi và nói to từ đó/ Hòa bình/ Chúng tôi nhìn nhau rồi nhìn vào chính mình/ Chúng tôi nói mà không hề ngượng ngùng, hối lỗi hay do dự.”

4. Kẹp hạt dẻ của ETA Hoffmann

Vở ballet Hoàng gia Anh năm 2022 về Kẹp hạt dẻ. Ảnh: Tristram Kenton/The Guardian.

Trong khi rất ít độc giả đọc thử cuốn Kẹp hạt dẻ nguyên bản của Hoffmann, thì câu chuyện của ông, với một số lời cảm ơn từ Tchaikovsky, đã có một cuộc đời riêng. Có rất nhiều ấn bản thú vị dành cho trẻ em, đặc biệt là truyện kể sống động của Jane Ray, với hình minh họa màu kẹo. Ngày nay, vở ballet Hoàng gia do Peter Wright sản xuất sẽ được phát sóng trực tiếp tại các rạp chiếu phim trên toàn thế giới, với các buổi chiếu bổ sung trong thời gian còn lại của tháng.

5. Small Things Like These của Claire Keegan

Đó là năm 1985 tại một thị trấn nhỏ ở Ireland. Trong những tuần trước Giáng sinh, Bill Furlong, một thương gia than và người đàn ông của gia đình, phải đối mặt với mùa bận rộn nhất của mình. Một buổi sáng sớm, khi đang giao hàng đến tu viện địa phương, Bill phát hiện ra một điều buộc anh phải đối mặt với cả quá khứ của mình và sự im lặng đồng lõa của một thị trấn do nhà thờ kiểm soát.

Đã là cuốn sách bán chạy nhất quốc tế, Những điều nhỏ nhặt như thế này là một câu chuyện có ảnh hưởng sâu sắc về niềm hi vọng, chủ nghĩa anh hùng thầm lặng và sự đồng cảm từ một trong những nhà văn mang tính biểu tượng và được giới phê bình ca ngợi nhất của chúng ta.

6. The Adventure of the Christmas Pudding của Agatha Christie

Một ngôi nhà nông thôn ở Anh vào dịp Giáng sinh lẽ ra là nơi hoàn hảo để hưởng thụ một thời gian ấm cúng nhưng mọi việc không đơn giản như vậy đối với Hercule Poirot, vì anh không chỉ tìm thấy một mà đến năm vụ án khó giải quyết.

Đầu tiên là lời cảnh báo nham hiểm trên gối của anh ta rằng hãy tránh ăn bánh mận... sau đó là việc phát hiện ra một xác chết trong rương... tiếp theo, một cuộc cãi vã tình cờ dẫn đến giết người... vụ án kì lạ về thói quen ăn uống của một người đàn ông đã chết, và câu đố về một nạn nhân mơ thấy mình tự tử…Cuốn sách là một món quà hấp dẫn, li kì dành cho những độc giả ưa thích không khí phiêu lưu, khám phá những vụ án hồi hộp, ghê sợ.

7. A Winter Book của Tove Jansson

Tuyển tập truyện A Winter Book (tạm dịch: Cuốn sách mùa đông) của Jansson, được xuất bản ở Anh lần đầu tiên vào năm 2006 là món quà dành cho độc giả mùa Noel và Tết dương lịch. Những câu chuyện này bộc lộ những góc nhìn thoáng qua của nhà văn từ một cô gái trẻ cho đến khi về già. Giống như những câu chuyện về Moomin, chúng đơn giản và kì lạ, thấm đẫm sự dịu dàng u sầu khi đối mặt với một thế giới thường đáng sợ và khó lường. Trong The Dark, cô nhớ lại người mẹ nghệ sĩ của mình đang đọc cho cô nghe trước ngọn lửa trong xưởng vẽ của cô. “Một giọng nói nhẹ nhàng, dịu dàng trong bóng tối ấm áp và người ta nhìn vào ngọn lửa thì không có gì nguy hiểm. Mọi thứ khác đều ở bên ngoài và không thể vào được. Không phải bây giờ hay bất cứ lúc nào.”

8. Emma của Jane Austen

Cảnh trong bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết Emma.

Emma là câu chuyện xoay quanh cuộc sống của nhân vật nữ chính Emma Woodhouse, một tiểu thư xinh đẹp mới 20 tuổi ở vùng Highbury. Mẹ mất sớm, chị gái đi lấy chồng, còn người cha thì đã già yếu, cô được giao trách nhiệm trông nom gia sản gia đình. Emma là người thông minh, tình cảm và hiếu thảo nhưng lại hay đi lo chuyện bao đồng. Cô kết bạn với Harriet Smith, một cô gái hiền lành mộc mạc, Emma quyết tâm cải tạo vị thế cho Harriet, và với bản tính thích mối lái, Emma đã làm các trò gán ghép Harrriet với các chàng trai, để từ đó gây ra những tình huống dở khóc dở cười.

Dù vẫn xoay quanh chủ đề chính là tình yêu và hôn nhân, xong Emma còn chứa đựng nhiều bài học về việc đánh giá con người, cùng những đả kích và châm biếm sâu cay của Jane Austen. Với dàn nhân vật đông đảo, các mối quan hệ rắc rối, cách xử lí sự việc tài tình và một bức tranh miêu tả sinh động các địa danh nước Anh, Emma chắc chắn sẽ là cuốn tiểu thuyết mà các độc giả yêu mến Jane Austen không thể bỏ qua.

9. A Child’s Christmas in Wales của Dylan Thomas

Giáng sinh của một đứa trẻ xứ Wales là một đoạn văn xuôi của nhà thơ Dylan Thomas được ghi lại vào năm 1952. Nổi lên từ một tác phẩm trước đó ông viết cho Đài phát thanh BBC, tác phẩm là một giai thoại hồi tưởng về một Giáng sinh dưới góc nhìn của một cậu bé, miêu tả một thời hoài cổ và đơn giản hơn. Đây là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Thomas.

Cũng như thơ của mình, A Child's Christmas in Wales không có cấu trúc kể chuyện chặt chẽ mà thay vào đó sử dụng những đoạn văn miêu tả theo phong cách tự truyện hư cấu, tạo cảm giác xúc động về nỗi nhớ mà tác giả muốn gợi lên, nhớ về một Giáng sinh từ góc nhìn của tác giả khi còn trẻ. Thomas tìm kiếm niềm tin hoài cổ về những Giáng sinh đã qua - "Trời có tuyết. Luôn có tuyết vào dịp Giáng sinh" - khơi dậy kí ức bình dị về tuổi thơ của anh bằng cách mô tả tuyết đẹp hơn và thú vị hơn tuyết đã trải qua khi trưởng thành.

10. Talking Turkeys của Benjamin Zephaniah

Tập thơ đầu tiên dành cho trẻ em của Benjamin Zephaniah, xuất bản năm 1994, lấy tựa đề từ bài thơ về bữa tối Giáng sinh rất được yêu thích của ông và thành công đến mức nó được tái bản trong sáu tuần. Gà tây nhảy hip-hop! Trẻ em vẫn yêu thích, đặc biệt là nghe chính nhà thơ trình diễn.

“Hãy đối xử tốt với những chú gà tây trong dịp Giáng sinh này

Vì những chú gà tây chỉ muốn vui vẻ

Gà tây thật ngầu, những chú gà tây thật đáng thương!

Mỗi con gà tây đều có Mẹ.

Hãy tử tế với những con gà tây của bạn vào dịp Giáng sinh này,

Đừng ăn nó, hãy giữ nó sống,

Chúng có thể là người bạn và không ở trên đĩa của bạn

Nói, nào! Gà tây! Tôi đứng về phía bạn.”

11. A Christmas Carol của Charles Dickens

Giáng sinh yêu thương khắc họa sống động nhân vật Ebenezer Scrooge keo kiệt, hay gắt gỏng, rất ghét mọi thứ liên quan đến ngày Giáng sinh. Nhưng mọi thứ thay đổi đối với Scrooge sau cuộc ghé thăm của hồn ma Jacob Marley, hồn ma Giáng sinh quá khứ, hiện tại và tương lai. Câu chuyện về Ebenezer Scrooge và những chuyến viếng thăm ma quái của ông cũng đi liền hình ảnh quen thuộc trong Giáng sinh: ông già Noel, gà tây và bánh pudding nhân nho khô. A Christmas Carol đã được xuất bản 2.583 lần, được dịch ra hơn 50 ngôn ngữ. Đây cũng là tác phẩm được chuyển thể rất nhiều: 23 vở kịch, 51 bộ phim điện ảnh...

12. How the Grinch Stole Christmas – Dr. Seuss

The Grinch, do Benedict Cumberbatch lồng tiếng. Ảnh: Illumination and Universal Pictures/AP.

Grinch đã đánh cắp Giáng Sinh như thế nào! là một cuốn sách Giáng sinh dành cho trẻ em của Theodor "Dr. Seuss" Geisel được viết bằng những câu thơ có vần điệu và có hình ảnh minh họa của tác giả. Phim kể về Grinch, một sinh vật cáu kỉnh, đơn độc cố gắng cản trở kế hoạch Giáng sinh của công chúng bằng cách ăn trộm quà tặng và đồ trang trí Giáng sinh từ các ngôi nhà của thị trấn Whoville gần đó vào đêm Giáng sinh khiến người dân buồn bã. Tuy nhiên dần dần sau khi được tìm hiểu về ý nghĩa thật sự của ngày lễ đặc biệt này, Grinch đã thay đổi và cảm thấy yêu ngày lễ Giáng Sinh hơn khi ngày lễ không chỉ có tiền và quà mà còn đầy ắp tình yêu thương.

BÌNH NGUYÊN (Theo Văn nghệ Quân đội)