Các đại biểu tham dự buổi lễ
Sáng 30/1/2023 (Tức mùng 9 tháng Giêng âm lịch), UBND huyện Yên Bình tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đền Thác Bà, khai mạc lễ hội đền Thác Bà xuân Quý Mão 2023.
Tới dự buổi Lễ, có các đồng chí: Trần Đình Thành- Cục phó Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); Vũ Quỳnh Khánh- Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Yên Bái cùng các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo UBND tỉnh, đại diện các sở, ban, ngành, các huyện, thị, thành phố trong tỉnh, lãnh đạo tỉnh Phú Thọ, lãnh đạo huyện Yên Bình cùng đông đảo bà con, du khách gần xa.
Đền Mẫu Thác Bà tọa lạc trên núi Hoàng Thi, dựa lưng vào núi với thế bao quát đất trời. Từ sân đền nhìn xuống có thể ngắm toàn cảnh Nhà máy Thủy điện Thác Bà- đứa con đầu lòng của ngành Điện lực miền Bắc Việt Nam.
Theo truyền thuyết, vào đời vua Hùng Vương thứ 18, có nàng công chúa tên gọi là Minh Đạt được vua cha cắt cử trông coi vùng Trôi Thủy, tức vùng sông Chảy ngày nay, để dạy dân khai hoang, trồng lúa dệt vải, phát triển nghề chài lưới đánh bắt cá tôm, trồng cây gây rừng để hình thành nên châu Thu Vật, Phủ Bình.
Khi bà mất, để tưởng nhớ ơn, công lao, nhân dân đã lập Đền thờ Mẫu ngay trên ngọn thác tại xã Đạo Ngạn, nay là thị trấn Thác Bà, tôn bà là Thánh Mẫu. Hằng năm, Thánh Mẫu thường hiển linh tạo phúc làm cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, đời sống ấm no, hạnh phúc.
Truyền thuyết còn kể lại rằng, dưới thời nhà Trần, Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật trong một lần xuất quân đánh quân Nguyên Mông xâm lược, khi qua đền, ông và nghĩa quân đã vào đền kính bái và được Thánh Mẫu giúp đỡ dẹp yên giặc thù. Khi đoàn quân thắng trận trở về, Chiêu Văn Vương đã ban tặng đền là “Mỹ Tự Thác Bà tối linh từ”.
Dưới các triều đại vua, đền đã được ban 6 sắc phong. Từ đó đã trở thành thông lệ, cứ đến ngày mùng 9 tháng Giêng, ngày rằm tháng 4, ngày 17/7 và rằm tháng Chạp là ngày lễ tri ân Thánh Mẫu. Trong đó, mùng 9 tháng Giêng là ngày lễ hội chính để trăm họ tụ họp, mở hội rước Mẫu, dâng lên Thánh Mẫu lễ vật để tỏ lòng tôn kính và cầu Thánh Mẫu phù hộ độ trì cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, nhà nhà no đủ.
Đồng chí Nguyễn Xuân Trường- Chủ tịch UBND huyện Yên Bình phát biểu tại buổi lễ
Phát biểu khai mạc buổi Lễ, đồng chí Nguyễn Xuân Trường- Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Yên Bình nhấn mạnh: Việc công nhận Đền Thác Bà là Di tích quốc gia là vinh dự lớn và là niềm tự hào đối với toàn Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Yên Bình, đặc biệt là đối với cộng đồng các dân tộc cư trú lâu đời ở vùng sông Chảy. Đây là nguồn động lực to lớn động viên, khích lệ Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thiểu số huyện Yên Bình và tỉnh Yên Bái, nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc nói chung trên địa bàn huyện.
Cùng với những di sản văn hóa của nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái đã được vinh danh, Di tích Quốc gia Đền Thác Bà thuộc Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh hồ Thác Bà sẽ là nguồn bổ sung lớn cho kho tàng di sản văn hóa các dân tộc trên địa bàn tỉnh, đa dạng hóa các tiềm năng và các sản phẩm về du lịch trong tỉnh, góp phần tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa- xã hội tại địa phương.
Lễ dâng hương vẫn được tổ chức trang nghiêm với những nghi thức truyền thống là rước lễ vật gồm: Chè kho, bánh, hoa quả, rước cá từ hồ Thác Bà và nghi lễ hóa chúc văn.
Sau phần tế lễ, Ban tổ chức, các đồng chí lãnh đạo tỉnh, huyện, chính quyền địa phương cùng bà con nhân dân và du khách thập phương đã dâng hương tỏ lòng thành kính, cầu một năm mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
Lễ đền Mẫu Thác Bà không chỉ là nét văn hóa tâm linh mà còn giáo dục đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, khơi dậy lòng tự hào và tôn vinh giá trị tinh hoa dân tộc cho thế hệ trẻ.
Với những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đã được khẳng định, ngày 28/12/2004, UBND tỉnh Yên Bái đã quyết định xếp hạng Đền Thác Bà (thị trấn Thác Bà) là di tích cấp tỉnh. Ngày 18/6/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ra Quyết định số 1905 công nhận Đền Thác Bà là Di tích Quốc gia thuộc Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Quốc gia hồ Thác Bà.
Đồng chí Trần Đình Thành- Cục phó Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trao Bằng xếp hạng đối với Di tích quốc gia Đền Thác Bà
MỘT SỐ HÌNH ẢNH TẠI BUỔI LỄ:
Một số nghi thức lễ rước kiệu về đền
Nghi thức rước Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia vào đền
Các đồng chí lãnh đạo huyện Yên Bình dâng hương kính Mẫu
Một số hình ảnh nghi lễ khai tế dâng lễ kính Mẫu
Nghi lễ tế Mẫu được diễn ra long trọng, trang nghiêm
TUẤN VŨ
Tin khác