Ký của Hoàng Kim Yến

 Tôi dong xe về Bảo Hưng giữa cái nắng chớm hè bắt đầu oi ả. Trên con đường bê tông uốn lượn qua từng thửa ruộng đang đến kỳ trĩu hạt, tôi dừng lại trước cổng một khu nhà khang trang, tiếng máy vò chè đều đặn vang lên giữa không gian tĩnh mịch của núi rừng. Biển hiệu “Doanh nghiệp tư nhân Thế Khanh” cho tôi biết đây chính là nhà ông- Chủ tịch Hội đồng giáo xứ Bảo Long kiêm Trưởng ban họ giáo Bảo Long Nguyễn Văn Quyền. Một điển hình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, là cầu nối giữa đảng và giáo dân ở xứ này, được đảng tin cậy, được giáo dân tin yêu. Tôi vít ga chầm chậm đi trên con đường bê tông dẫn vào trong xưởng. Những chiếc máy vò chè đang quay những vòng quay đều đặn, công nhân đang hối hả chờ những mẻ chè đạt tiêu chuẩn ra lò. Không khí có phần tất bật. Tôi biết xưởng chè đen này ông Quyền đã vận động các con thành lập từ năm 1995, tồn tại hơn 20 năm có lẻ, đã có thời kỳ xưởng chè của gia đình ông chế biến được 10 tấn/ngày, thu hút đến 15 công nhân lao động địa phương, với mức lương trung bình 3 triệu đồng 1 tháng (năm 2015). Đó là thế mạnh để gia đình ông phát triển kinh tế từ chính đồng đất quê mình và cũng chính là chữ “tín” để những lời ông thuyết phục giáo dân tích cực làm giàu phát triển kinh tế trở nên đắt giá hơn bao giờ hết. Có lẽ vì thế mà ngày càng có nhiều hộ gia đình giáo dân có mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, làm giàu có cho gia đình, đóng góp một phần không nhỏ cho sự lớn mạnh của xã nhà. Có thể nhắc đến mô hình chăn nuôi thỏ của của hộ anh Bùi Quốc Trị, Đại lý ga, chế biến thức ăn gia súc của hộ anh Nguyễn Đức Phong…

Ông Nguyễn Văn Quyền (thứ 6 từ trái sang) nhận Bằng khen của Bộ Công an vì đã có thành tích xuất sắc

trong phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ vùng đồng bào Thiên chúa giáo giai đoạn 1994-2014

Thấy có khách đến, ông Quyền từ trong nhà đi ra vui vẻ bắt tay tôi. Căn nhà nằm phía bên trái nhà xưởng, khang trang, sạch sẽ và rộng hơn tôi tưởng. Hỏi ra mới biết, căn nhà ấy là mái ấm của 4 thế hệ gia đình ông, với 9 thành viên. Trong đó, ông vừa là chồng, vừa là cha của vợ chồng anh con trai cả, vừa là ông của vợ chồng cháu nội và vừa là cụ của hai chắt nội. Đa thế hệ như thế mà vẫn trong ấm ngoài êm, vẫn kính trên nhường dưới, vẫn đoàn kết một lòng thì tôi phục người đứng đầu là ông. Đó có lẽ cũng là một nhân tố để ông thực sự là người để lại niềm tin yêu của 1.476 giáo dân thuộc 4 xã: Bảo Hưng, Minh Quân, Phúc Lộc và Vân Hội.

Tôi cùng ông dạo bước trên con đường dẫn vào nhà thờ mới khánh thành năm 2015. Hai bên đường hoa nở sặc sỡ dưới nắng vàng như làm tôn lên vẻ uy nghi của kiến trúc nhà thờ. 5 tỷ không kể công của bà con để xây dựng một nhà thờ như thế, mà số vốn hầu hết từ sự hảo tâm của bà con công giáo. Không có bổ đầu, không có áp đặt vì đơn giản dân ta còn nghèo lắm, để họ tự tâm thôi. Thế mới hiểu bà con giáo dân tin tưởng ông đến thế nào. Ông bảo, để dân tin thì mọi việc phải dân chủ, vì dân, đã nói là phải làm, đã làm là phải được việc, đặc biệt với tiền nong thì phải công minh và công khai. Mình vì dân tự trong đáy lòng chứ không phải ngoài bề mặt thì dân sẽ hiểu và tin mình hết mực. Có lẽ từ niềm tin ấy mà năm 2015, khi họ giáo Bảo Long trở thành Giáo xứ Bảo Long, cần một Chủ tịch Hội đồng giáo xứ công tâm và uy tín thì họ tín nhiệm ông, dù ông đã ở tuổi 65, cái tuổi không nằm trong quy định để giữ chức này. Chính vì nằm ngoài quy định nên phải về Toà giám mục xin Đức cha cho phép. Ông Quyền còn vui vẻ kể về những ngày đầu tiên để có được niềm tin, có được sự ủng hộ nhiệt tình của các cấp chính quyền địa phương và của bà con giáo dân họ giáo Bảo Long. Ông không thể quên ngày ông bắt đầu làm đơn xin các cấp chính quyền xây một nhà thờ mới cho họ giáo và nhận được sự quan tâm nhiệt tình của các cấp lãnh đạo. Sự quan tâm ấy để lại trong ông lòng biết ơn, sự kính trọng và rồi qua lời ông, giáo dân họ giáo cũng thêm một lần thấu hiểu, thêm một lần thấm sự thiện chí của Đảng và Nhà nước đối với họ. Để rồi một lòng vì sự nghiệp chung của đất nước, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh mà trở thành những giáo dân sống tốt đời đẹp đạo. Ông Quyền bảo, trước đây đã có một thời giáo dân e dè trước những cán bộ chính quyền. Sự phân biệt tôn giáo đã hình thành trong họ một phản xạ tự vệ, vì thế cứ thấy công an xuất hiện trong nhà thờ là họ lại cho rằng công an đến để theo dõi. Khoảng cách ấy, sự dè chừng ấy đã được ông xoá bỏ bằng những lời lẽ thấu tình và bằng cả sự tôn trọng của những người ngoài đạo đặc biệt là những chức trách chính quyền. Ông đã bảo với giáo dân rằng, mình hành đạo, thực hiện những điều răn của đạo trong đó có đạo tình thương, đạo đoàn kết hiệp nhất và đạo yêu thương bác ái. Những điều tốt ấy không khác gì đường lối của Đảng vì thế chẳng lý do gì mà phải giấu giếm. Mình là những công dân tốt thì sẽ là những giáo dân tốt và ngược lại nếu là những giáo dân tốt thì chắc chắn sẽ là những công dân tốt. Việc tìm ra những điểm chung nhất để đoàn kết lương giáo thành một của ông có gì đó giống với tư tưởng của Bác về tôn giáo “Học thuyết của Khổng tử có ưu điểm của nó là sự tu dưỡng đạo đức cá nhân. Tôn giáo Giê su có ưu điểm của nó là lòng nhân ái cao cả. Chủ nghĩa Mác có ưu điểm là phương pháp làm biện chứng. Chủ nghĩa Tôn Dật Tiên có ưu điểm là chính sách của nó thích hợp với điều kiện nước ta. Khổng tử, Giê Su, Tôn Dật Tiên chẳng có những điểm chung đó sao? Họ đều mưu cầu hạnh phúc cho loài người, cho xã hội. Nếu nay họ còn sống trên đời này, nếu họ hợp lại một chỗ, tôi tin rằng họ nhất định chung sống với nhau hoàn mỹ như những người bạn thân thiết…”. Có lẽ đó là sự học tập, kế thừa của ông theo gương của Người. Giờ thì đồng bào giáo dân cũng như bao đồng bào theo đạo khác cùng yêu tổ quốc mình, cùng hết mình vì sự nghiệp chung của đất nước, là một khối đại đoàn kết không mấy ai chia rẽ cho được. Ngày Noel hằng năm không chỉ là ngày hội của riêng bà con công giáo nữa mà con còn dịp để lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo huyện, lãnh đạo xã và cả những bà con theo đạo khác gặp gỡ, chung vui và chia sẻ niềm vui. Với vai trò là người kết nối, là người gỡ rối, ông giống như một cánh chim câu mang thông điệp của hòa bình nối liền mọi khoảng cách cho những con người có tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau thêm xích lại gần nhau để cùng xây dựng đất nước giàu mạnh. Ông Quyền bảo, để thắt chặt tình đoàn kết giữa giáo dân và những người tham gia tôn giáo khác, cứ 20 tháng 10 hằng năm ông lại mở Hội nghị mời các tôn giáo bạn (Phật giáo) và cả những người không tôn giáo gặp mặt cùng nhau chia sẻ, cùng thấu hiểu và cuối cùng là tôn trọng tín ngưỡng của nhau, cùng nhau tìm những điểm chung nhất để rồi sống cho thật xứng đáng là những con lạc cháu hồng. Ngược lại những khi các tôn giáo khác có lễ hội, họ lại mời ông đến dự, chia sẻ và chung vui. Đó là căn cớ để tình đoàn kết ấy càng trở nên khăng khít và bền chặt. Làm được điều đó là ông đã và đang học tập tư tưởng của Bác “Phải đoàn kết chặt chẽ giữa đồng bào lương và đồng bào các tôn giáo, cùng nhau xây dựng đời sống ấm no, xây dựng tổ quốc, chấp hành đúng chính sách tôn trọng tự do tín ngưỡng của tất cả các tôn giáo”. Bằng khen của Bộ Công an tặng ông vì ông là một trong 28 cá nhân tiêu biểu trong cả nước có thành tích xuất sắc trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc vùng đồng bào Thiên chúa giáo giai đoạn 1994- 2014 đã ghi nhận những đóng góp của ông với xã hội.

Dạo bước cùng ông quanh sân nhà thờ, tôi hút mắt theo những thửa ruộng bông bắt đầu ngả sang màu vàng, lúa đang tựa vai nhau đón gió để làm nên những cánh sóng mà thấy vui vui. Ôm ấp những thửa ruộng trĩu hạt ấy là những con đường bê tông mềm như dải lụa. Theo những dải lụa ấy để đến với người dân Bảo Hưng là khoa học, là kỹ thuật, là văn minh. Trên những triền đồi những nhà xây kiên cố tường vôi ve nhiều màu sắc xen lẫn màu xanh mướt mắt của chè, của keo, của bồ đề. Tất cả cho tôi mường tượng tới sự no ấm của nơi đây. Bảo Hưng đã cán đích nông thôi mới gần 2 năm nay rồi, công nghiệp và đô thị hóa đang dần bén duyên với nông nghiệp và nông thôn. Thu nhập bình quân đầu người đã là 28,5 triệu đồng/ người/ năm (2017). Ấm no ấy, hạnh phúc này của ngày hôm nay có cả công của 25% bà con công giáo đang an cư tại xã này. Ông Quyền bảo, những ngày xã đang nỗ lực hoàn thiện đủ 19 tiêu chí để cán đích nông thôn mới, xã cũng gặp nhiều khó khăn. Bà con trong xã, trong đó có cả bà con công giáo chưa hiểu được vai trò chủ thể của mình trong xây dựng nông thôn mới. Họ cho rằng việc đó là của nhà nước. Nhà nước phải làm đường cho dân đi, không đủ đất làm đường, lấy đất của dân thì phải bồi thường cho dân bằng tiền. Ấy là chỉ riêng việc bê tông hóa đường nông thôn, còn nhiều điều nữa mà dân chưa thông. Tư tưởng mà không thông thì ngồi không cũng mệt huống hồ là cán đích nông thôn mới. Thế là tất cả các tổ chức đoàn thể phải vào cuộc. Riêng ông, người đứng đầu giáo xứ, được giáo dân tin tưởng tuyệt đối, là người có đủ hiểu biết về chủ trương chính sách của đảng và nhà nước, đương nhiên ông là người duy nhất để tuyên truyền cho đồng bào công giáo thấu hiểu vấn đề này. Người ta không biết cụ thể ông tuyên truyền cho giáo dân thế nào, chỉ biết rằng sau những đợt tuyên truyền ấy, 100% giáo dân trong xã đồng thuận với chủ trương. Họ sẵn sàng hiến đất, hiến ruộng để làm đường, họ sẵn sàng góp công, góp của cùng với bà con lối xóm làm những công trình công cộng cho mình và cho chính con cháu mình trong tương lai. Nhắc đến những giáo dân sẵn sàng hiến đất để làm đường, người ta không thể quên những cái tên như Đào Văn Dương thôn Đoàn Kết, Bùi Văn Ngân, Nguyễn Viết Huân thôn Chiến Khu…

Trời đã ngả sang chiều, ông mặt trời đang lùi dần vào dãy núi phía xa xa, chúng tôi ngồi trước sảnh nhà thờ, nghe hơi gió thổi về mát rượi. Trong không gian thật là thanh bình ấy, ông Quyền vui vẻ khẳng định, giáo xứ của ông không có người bỏ học. 85% gia đình công giáo đạt danh hiệu gia đình văn hoá. 100% các gia đình công giáo thực hiện tốt chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước. 100% giáo dân có bản lĩnh chính trị vững vàng. Đã có ngày càng nhiều giáo dân tham gia vào công tác xã hội, là những lãnh đạo, công chức nhà nước có năng lực chuyên môn tốt, được cấp trên tín nhiệm. Người làm công an xã, người làm Phó chủ tịch Hội phụ nữ xã, người làm Hội trưởng Hội Chữ thập đỏ xã, người làm Bí thư Chi bộ thôn, Trưởng thôn, người làm trong Hội đồng nhân dân xã, Hội đồng nhân dân huyện… Họ- những giáo dân của giáo xứ Bảo Long đang góp sức mình cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước đúng như những lời ông tuyên truyền, động viên. Công tác khuyến học cũng được giáo xứ quan tâm. Những cháu đạt học sinh giỏi hay thi đỗ đại học đều có khen thưởng kịp thời. Ít thôi những đó là nguồn động viên, là sự khích lệ đối với các cháu. Đặc biệt, đối với các cháu gia đình khó khăn, sẽ được giúp đỡ tạo điều kiện để tiếp tục được đi học. Ngoài ra Giáo xứ của ông còn xây dựng quỹ bác ái để thăm hỏi những người ốm đau, bệnh tật, qua đời. Mỗi năm quỹ đó thu được 20 triệu. Gần 20 năm làm chức sắc tôn giáo, là uỷ viên Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái, đã từng là đại biểu hội đồng nhân dân huyện Trấn Yên (khoá 2011- 2016), do tuổi cao, ông không tiếp tục tham gia khóa này (2016- 2021), nhưng do có uy tín với đồng bào công giáo, với hiểu biết xã hội khá sâu rộng, ông được huyện uỷ trưng dụng làm cộng tác viên dư luận. Sau 5 năm là đại biểu Hội đồng nhân dân huyện, một lần nữa ông vẫn là người lắng nghe tâm tư nguyện vọng của giáo dân, đề xuất lên cấp trên và lại là một xứ giả tiếp thu những chủ trương đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước về phổ biến với giáo dân, trang bị cho họ nhãn quan chính trị, hiểu biết chính trị để rồi từ đó hình thành bản lĩnh chính trị, vững vàng trước mọi lôi kéo của những kẻ thù địch mà một lòng theo đảng, một lòng sống, lao động và học tập theo hiến pháp và pháp luật của nhà nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Gần 20 năm ấy ông để lại trong lòng giáo dân và lãnh đạo các cấp một chữ “tín” trọn vẹn và đúng nghĩa và để lại trang trọng trên tường nhà ông hàng loạt Bằng khen và Giấy khen. Nào là Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào toàn dân xây dựng văn hoá khu dân cư, sống tốt đời đẹp đạo năm 2012, Bằng khen của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái vì đã có thành tích trong phong trào thi đua yêu nước của đồng bào công giáo năm 2015, Bằng khen của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái vì có thành tích xuất sắc trong phong trào đoàn kết xây dựng văn hoá khu dân cư, sống tốt đời đẹp đạo giai đoạn 2010- 2015, Bằng khen của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Yên Bái vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác mặt trận năm 2017… và nhiều Giấy khen của Huyện Trấn Yên trao tặng.

Nắng bắt đầu tắt hẳn, chúng tôi mới đứng dậy ra về. Tạm biệt vùng đất Bảo Hưng với bao điều mới mẻ, bao nhiêu khởi sắc bất ngờ, tôi lại theo con đường bê tông ngược trở về thành phố, nghe như đâu đây những mầm vui vừa hé nụ và cả hương lúa nồng nàn ẩn trong từng cơn gió bay xa…

H.K.Y